Phân Biệt Hội Chứng Ruột Kích Thích Và Viêm Đại Tràng: Đừng Nhầm Lẫn

Nhiều người gặp các triệu chứng rối loạn tiêu hóa như đau bụng, đầy hơi, tiêu chảy hoặc táo bón kéo dài và tự chẩn đoán là "bệnh đại tràng". Tuy nhiên, có hai tình trạng rất phổ biến dễ bị nhầm lẫn: Hội chứng ruột kích thích (IBS) và viêm đại tràng. Việc phân biệt đúng giúp người bệnh lựa chọn phương pháp điều trị hiệu quả, tránh biến chứng nguy hiểm.

---

1. Hội chứng ruột kích thích (IBS) là gì?

Hội chứng ruột kích thích (Irritable Bowel Syndrome – IBS) là một rối loạn chức năng tiêu hóa không có tổn thương thực thể tại đại tràng. Đây là bệnh mạn tính nhưng lành tính, thường liên quan đến sự rối loạn vận động và cảm giác ruột, ảnh hưởng bởi tâm lý và lối sống.

Đặc điểm:

• Không gây tổn thương mô ruột

• Không có viêm hay loét trên nội soi

• Hay gặp ở người trẻ, căng thẳng, rối loạn giấc ngủ

---

2. Viêm đại tràng là gì?

Viêm đại tràng là tình trạng viêm nhiễm thực thể ở niêm mạc đại tràng, có thể do nhiễm khuẩn, ký sinh trùng, loạn khuẩn sau kháng sinh, hoặc viêm mạn tính không rõ nguyên nhân như viêm loét đại tràng, Crohn.

Đặc điểm:

• Có tổn thương thực thể (viêm, loét, phù nề)

• Phát hiện qua nội soi, xét nghiệm phân, sinh thiết

• Có thể gây biến chứng: xuất huyết, thủng ruột, ung thư đại tràng

---

3. Bảng so sánh: Phân biệt IBS và viêm đại tràng

Tiêu chí	Hội chứng ruột kích thích (IBS)	Viêm đại tràng
Nguyên nhân chính	Rối loạn vận động ruột, stress	Nhiễm khuẩn, loạn khuẩn, tự miễn
Tổn thương thực thể	Không	Có (viêm, loét, phù nề…)
Nội soi đại tràng	Bình thường	Có dấu hiệu viêm, loét
Triệu chứng đau bụng	Đau âm ỉ, lan khắp bụng	Đau khu trú (thường vùng hố chậu trái)
Tình trạng phân	Lúc lỏng, lúc táo, có nhầy, không máu	Phân lỏng, có thể lẫn máu, nhầy
Mối liên hệ với tâm lý	Rõ rệt (lo âu, căng thẳng)	Ít liên quan
Biến chứng lâu dài	Không nguy hiểm	Có thể nguy hiểm nếu không điều trị

---

4. Cách chẩn đoán chính xác

 

Để phân biệt chính xác giữa IBS và viêm đại tràng, bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm sau:

• Nội soi đại tràng

• Siêu âm ổ bụng

• Xét nghiệm phân (tìm vi khuẩn, máu ẩn trong phân)

• Sinh thiết (nếu nghi ngờ viêm loét đại tràng mạn tính)

• Xét nghiệm máu (bạch cầu, CRP…)

---

5. Hướng điều trị: Khác biệt rõ ràng

Với hội chứng ruột kích thích:

• Điều chỉnh chế độ ăn: hạn chế đồ ăn khó tiêu, chất kích thích

• Tăng cường vận động, giảm stress

• Có thể sử dụng men vi sinh, thuốc chống co thắt, điều hòa nhu động ruột

• Hạn chế lạm dụng thuốc

Với viêm đại tràng:

• Điều trị nguyên nhân: kháng sinh, chống viêm, chống ký sinh trùng (nếu có)

• Chế độ ăn dễ tiêu, kiêng chất kích thích

• Kết hợp men vi sinh để cân bằng hệ khuẩn ruột

• Theo dõi sát để tránh biến chứng

---

6. Khi nào cần đi khám ngay?

• Đau bụng kéo dài không rõ nguyên nhân

• Tiêu chảy kèm máu, sốt, sụt cân

• Rối loạn tiêu hóa trên 3 tuần không cải thiện

• Có tiền sử gia đình ung thư đại tràng, polyp đại tràng

---

Kết luận

Hội chứng ruột kích thích và viêm đại tràng đều có thể gây rối loạn tiêu hóa kéo dài, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, nguyên nhân, tổn thương và hướng điều trị hoàn toàn khác nhau. Tự ý dùng thuốc hoặc chẩn đoán sai có thể khiến tình trạng nặng thêm.

Nếu bạn đang gặp các triệu chứng kể trên, hãy đến cơ sở y tế chuyên khoa tiêu hóa để được chẩn đoán chính xác và điều trị đúng cách ngay từ đầu.